Son zamanlarda meslek gereği bulunduğumuz ortamlarda  en çok sorulan sorulardan bir tanesi “faizler düşerse konut fiyatları yükselir mi ? “Bu sorunun cevabını, ekonomi gazetesinden alıntıladığım ekonomistlerin görüşüyle sizlere aktarmak istiyorum.

Merkez bankası şubat ayından beri faizi sabit tutuyor. Önümüzdeki aylarda faiz indirimleri konuşulmaya başlandı. Eylül toplantısında ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimlerine başlaması beklenirken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) da faiz indirimine başlaması için yılsonu ya da 2025 başı konuşuluyor.

“Faizler yavaş indirilirse, çok büyük bir değişiklik olmaz piyasada”İktisatçı Mahfi Eğilmez, TCMB’nin faizlerle ilgili hamlelerini öngörmenin zor olduğunu söylerken, şunları ekledi:“Bizim faizler döviz faizi gibi işlem görüyor artık o nedenle onu yavaş yavaş kontrol etmek için faizi indirmeli. Eğer bu şekilde yavaş indirirse, yani yavaştan kastım ikişer puan her seferinde iki puan gibi böyle bir durumda çok büyük bir değişiklik olmaz piyasada.”

Eğilmez, faizlerin tek başına piyasayı düzeltmeyeceğini de belirterek, şu ifadeleri kullandı:

“Tabi öteden beri söylediğimiz bir şey var. Faiz tek başına hiçbir zaman piyasayı düzenlemekte yeterli bir araç değil. Yanında mutlaka Türkiye’nin eksik olduğu yapısal reformların yapılması lazım. Türkiye riskli bir ülke bu risklerin düşürülmesi lazım ki buradan sonuç alınsın.”

Bu konuda kesinlikle aynı fikirdeyim. Çünkü ani faiz düşmeleri piyasayı bozuyor. Durdurulamayan fiyat artışları büyük sıkıntılara sebep oluyor. Talep yoğunluğu konut fiyatlarını aşırı yükseltiyor. Umarım kademeli olarak indirilir.

“Talep patlaması olmaz”

TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat, “Şu an Türkiye’de yüksek bir reel faiz var. Mevduatlar hala cazip. Merkez bankası faizleri öyle hızlı indirmeyecek. Bu uzun zamana yayılacak. Yani otomotiv ve gayrimenkul için şaşalı günler birden gelmeyecek. Türk halkının kredi faizleri yüzde 1’in altına inmeden hiçbir ürüne hücum etmeyeceğini söyleyen Murat, bu süreçte sadece ihtiyaç için krediler kullanılacaktır. Talep patlaması olmaz. Zaten fiyatlar da çok düşmedi.”

Kredili konut satışı, faizler düşükken artıyor mu?

TÜİK verilerinde de konut satışları istatistikleri, faizlerin düşük olduğu pandemi süreci de olan 2020 yılında konut satışlarının 2013-2023 aralığında zirve yıl olduğunu gösteriyor. 2020 Ocak-Temmuz döneminde toplam konut satışının yüzde 46’sı ipotekli satış yani kredili oluyor. 2024 yılı Ocak-Temmuz döneminde ise ipotekli satış oranı yüzde 9 oluyor.Sonuç olarak bu noktada, tüketicilerin bilinçli hareket etmeleri, acele etmeden piyasa koşullarını doğru değerlendirmeleri ve sadece faiz oranlarını değil diğer ekonomik göstergelere de dikkat etmeleri gerektiğini ifade etmek istiyorum.

Saygılarımla

Erhan YILDIRIM

Lisanslı Ticari Gayrimenkul Uzmanı